Te Mana o te Reo 'ē te 'ākono'anga māori

Te rave'anga oronimi

▪ Ko te oronym, e au kupu 'ēia, 'āite'ite to rātou tangi 'anga, inārā, tūkē te tātā'anga

▪ 'Āite'ite te tangi'anga o te Veri Tahiti ki te Very Tahiti, 'ē ko ngā kupu veri 'ē te very, 'āiteite te tangi'anga, tūkē te tātā'anga 'ē tūkē te 'āite'anga.

▪ I te reo Ta'iti ko te Veri Ta'iti te Veri Tahiti.

Te Rave'anga Calque

▪ Ko te calquing, ko te 'uri'anga i tēta'i ingoa tāpa'o ki roto i tēta'i reo kē.

▪ Ko te tai, 'e Hōē i roto i te reo Ta'iti. Ko te nūmero 1 'e tā'anga'anga 'ia ana 'e ‘tahi’ i roto i te au reo Porinētia, inārā, nō te mea 'oki 'e ko pi'i – e tapu i te au ingoa ariki – kua mono te hōē i te tahi

▪ Ko te 'uri'anga e 'ākara matakite 'ia ana i runga i te au 'akairo teatea.

Te Rave'anga tapa i tēta'i ingoa ngā'i

▪ Ko te toponym, ko tēta'i 'uātu ingoa ngā'i.

▪ Mei te 3000 tapuae i te teitei, ko Rotui, mē kore Rotu'i me tātā'ia, 'e maunga tēia i runga 'ē kā kitea mai te ngā'i ma'ani 'apinga 'anga.

▪ E ingoa rongonui tōna ingoa i tapa 'ia 'ē ka rongo 'ia i roto i te au tua e mānganui o Porinētia, i tō Hiro (te atua o te keikeiā), i tōna tīmata'anga i te keiā i te maunga Rotui.

▪ Kua riro te tapa'anga o tēia ingoa, 'ei 'anga mai i te tūranga 'akatupu'anga mānakonako nō tēia ingoa.

Te Rave'anga akaāite'anga-manakokore'ia

▪ Ko te Taravana 'e kupu Ta'iti tēia. I roto i te reo Ingareti, ko te 'uri'anga the bends « kua mingi tākiri »

▪ Ko te Pathetic Fallacy 'e tuatua 'aka'aite'anga tēia nō tēta'i 'uātu 'apinga mei te mea ē 'e vaerua-tangata ora tōna, 'ē manako tōna

▪ Ko te taitaiā i roto i te tāpa'o'anga, ko te reo kāpiki'anga ki te nakiro tangata ma te arataki atu iā ia ki te 'o'onu'anga o tōna anoano.

Te Rave'anga Ingoa tangata

▪ Ko te rave'anga ingoa tangata e tu'anga 'anga'anga tēia e 'akaari mai nei i te ingoa o te ta'unga i 'anga'ia āi.

▪ Ko Tekura i reira te ingoa o te va'ine-'ona nāna tēia pitinīti-teretere.

▪ 'E pu'apinga rāi 'oki to te tapa 'ē te tāpa'o i te 'anga'anga rāi a tēta'i kia kitea e te kātoatoa. Ko tēia tūranga tekinīki, 'e kāpiki 'ia ana 'e Tāpa'o'anga Rāi Nā'au.

Te Rave'anga 'akaruke reta

▪ Ko te rave'anga 'akaruke'anga reta, ko te 'akaruke'anga o tēta'i vouvera me kore te konitinena mei roto mai i te kupu tikāi

▪ Ka riro mai teia 'akaruke'anga nei i te 'akatinomou i te manako o te tangata-tatau, nō te mea, kare i te turanga mua, e pāpū ana 'e a'a te 'aite'anga tikāi o te kupu.

▪ Ka riro i reira tēia 'ei kimi'anga na rātou i te kupu tikāi ma te 'akairi atu ki te kupu tāpa'o.

Te Rave'anga Taputo'u

▪ Ko te 'aite'anga o Hotu, koia 'oki, kia 'ua me kore kia tupu, mei te 'ua-rākau e tupū ra.

▪ Ko tēia tāpa'o'anga ingoa mei roto mai i te au kāiro'anga maniua 'ua-rākau, ma te taputo'u atu 'anga o te māviriviri'anga 'ua ki te au tangata ka 'inangaro i te reira.

▪ Ko Hotu katoa te ingoa o te marama 14 i roto i te kārena Ta'iti, 'ē 'e pō tano katoa nō te tanu.

Te Rave'anga 'Akataka tikāi

▪ Ko te kupu metonymy, ko te 'akataka mai 'anga i tēta'i 'apinga me kore tēta'i tangata, nā roto i tāna pu'apinga i rave.

▪ Ko te 'āite'anga o te Aranui, 'e mataara ma'ata, me kore, 'e mamao'anga ma'ata i te reo Ta'iti. E teretere ana te Aranui i rotopū iā Ta'iti 'ē Nuku 'Iva, 'e 700 maire nōtikara te mamao.

▪ Ko te tāpa'o'anga ingoa, e 'akairo nō te tere'anga katoa i te moana.

Te Rave'anga 'Akamārama

▪ Va'a, e kupu Ta'iti tēia nō te vaka ta'ito. Ka pāpiti 'ia atu tēia kia Ta'iti te ngā'i nō reira mai 'aia

▪ Ko te 'akamārama'anga tēta'i tu'anga rave roa 'ia atu i roto i te tāpa'o ingoa

Te Rave'anga tū-manu

▪ Ko tēta'i 'uātu ingoa tei rauka mai mei roto mai i te ingoa o tēta'i ānimara e Theronym te reira.

▪ E ma'ata 'uātu rai te au 'ānimara i roto i te ora'anga Porinētia, mei te vini, 'e manu toto'a 'ua i te pā-'enua, manu mānea, meangiti 'ua 'ē te viviki

▪ Nō te meangiti, viviki ē te mānea o te vini i māmā 'uāi i te 'iki 'anga 'ē te tāpa'o'anga i tēia ingoa 'ānimara.